MANYAS DEVLET HASTANESİ

Neden Akilci Ilaç Kullanimi

Dünya Saglik Örgütü (DSÖ), bir insanlik hakki olarak saglik ve sagliga erismekte esitlik ilkesinden hareketle, ilaca erisebilirligin uzun vadeli ilaç politikalarinin ayrilmaz bir parçasi olarak görülmesi gerektigi sonucuna varmistir. Daha genis bir çerçeveden bakildiginda bu konu tüm saglik politikasinin bir parçasi  olarak degerlendirilmistir.

Tüm dünyada yanlis, gereksiz, etkisiz ve yüksek maliyetli ilaç kullanimi çesitli boyutlarda sorunlara neden olmaktadir. Bu etkiler arasinda hastalik ve ölüm oranlarinda artis olmasi,  ilaçlarin yan etki riskinin artmasi, kaynaklarin yanlis tüketilmesiyle sonuçta temel ilaçlara bile ulasilabilirligin azalmasi, acil ve temel ilaçlara karsi gelisebilecek dirence dayali olarak, tedavinin ekonomik ve sosyal maliyetinin artmasi sayilabilir. Bu nedenlerden dolayi dünyada çesitli çözüm yollari üretilmeye, gelistirilmeye çalisilmistir. Bu baglamda dünyada “Akilci Ilaç Kullanimi (AIK)” çalismalari baslatilmistir.

1985 yilinda Nairobi’de yapilan DSÖ toplantisi AIK çalismalari için baslangiç sayilmaktadir. AIK, DSÖ tarafindan; kisilerin klinik bulgularina ve bireysel özelliklerine göre uygun ilaca, uygun süre ve dozda, en düsük maliyette ve kolayca ulasabilmeleri olarak tanimlanmistir.

Dünya Saglik Örgütü’nün tahminlerine göre, ilaçlarin % 50′sinden fazlasi uygun olmayan sekilde reçetelenmekte, temin edilmekte veya satilmaktadir. Tüm hastalarin yarisi da ilaçlarini dogru sekilde kullanamamaktadir.

Tüm dünyada oldugu gibi ülkemizde de yanlis ve gereksiz ilaç kullanimi halk sagligini etkileyen ciddi bir sorundur. Akilci olmayan ilaç kullanimi hastalarin tedaviye uyuncunun azalmasina, ilaç etkilesimlerine, bazi ilaçlara karsi direnç gelismesine, hastaliklarin tekrarlamasina ya da uzamasina, advers olay görülme sikliginin artmasina, tedavi maliyetlerinin artmasina neden olur.

Bir endikasyon için uygun ilaç, etkililik, güvenlik, uygunluk ve maliyet kriterleri dikkate alinmissa akilci olarak seçilebilir.

Akilci Ilaç Kullaniminin saglanmasi konusunda farkindaligin olusturulmasi ve toplum bilincinin artirilmasinda hekim, eczaci,  hemsire, diger saglik personeli, hasta/ hasta yakini, sektör, düzenleyici otorite, meslek örgütleri ve diger (Medya, Akademi vb.) gruplar sorumluluk sahibi taraflar olarak sayilabilir.

• Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastaliklarinin tedavisinde kullanilan ve insan sagligi açisindan çok büyük öneme sahip ilaçlardir. Kelime anlami ile “antibiyotik” terimi, “hayata karsi” demektir. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çogalmasini önlemekte ve bazen de bakterileri öldürmektedir. – Tek Bakteri Türüne Karsi Etkili Antibiyotikler Bazi antibiyotikler, sadece kisitli sayida farkli bakteri türü ile savasabilecek sekilde gelistirilmistir. Bunlara “dar spektrumlu antibiyotikler” denir. Doktorunuz, tam olarak hangi tür bakterinin sizin hastaliginiza neden oldugunu bildigi durumlarda bu tür antibiyotikleri reçeteler. Bu antibiyotikler, diger yararli veya zararsiz bakterilere saldirmadiklari için, tedavilerde kullanilmak üzere en uygun antibiyotiklerdir. – Birçok Bakteri Türüne Karsi Etkili Antibiyotikler Diger antibiyotiklerin genis spektrumlu etkileri vardir. Pek çok bakteri türüne etki ederler ve bu nedenle “genis spektrumlu antibiyotikler” olarak adlandirilirlar. Doktorunuzun hastaliginiza neden olan bakteri türünü tam olarak saptayamamasi veya pek çok farkli türde patojenin bir arada bulunmasi gibi bazi durumlarda bu antibiyotiklerin kullanilmasi gereklidir. Bu antibiyotiklerin sakincasi, yararli veya zararsiz bakterileri de öldürme egiliminde olmalaridir.

• Enfeksiyonlari dogru bir sekilde tedavi edebilmek için virüsleri bakterilerden ayirmaliyiz.

   

  – Virüsler

  Antibiyotiklerin virüsler üzerine ETKISI YOKTUR. Virüsler çok küçüktür ve kendiliklerinden metabolizmalari yoktur. Bu nedenle kendi baslarina üreme yetenekleri yoktur. Içlerine girdikleri hücreleri zorlayarak, adeta, yeni virüs üretmek için kullanirlar. Sonrasinda da, konak hücreyi imha ederek hastanin vücudunda hizla çogalmaya devam ederler.

  Virüslerin neden oldugu bazi hastaliklar:

  Soguk alginligi

  Akut bronsit

  Grip

  Larenjit ve otitin pek çok türü

  Kizamik

  Kizamikçik

  Viral hepatit

  AIDS

   

  – Bakteriler

  Antibiyotikler kullanilarak bakteriyel enfeksiyonlar TEDAVI EDILEBILIR. Bakteri, tek basina bir hücreden olusan, yasayan küçük bir organizmadir ve insan vücudu, hava, su, toprak ve bunun gibi herhangi bir ortamda kendi kendine hayatta kalabilir. Çok hizli üreyebilir. Antibiyotikler, bakterilerin çogalmasini engeller.

  Bakterilerin neden oldugu bazi hastaliklar:

  Pnömoni

  Bakteriyal menenjit

  Yara enfeksiyonlari

  Larenjit ve otitin bazi türleri  

• Bakteriler, çevrelerinde meydana gelen degisikliklere hizli uyum saglayabilen canlilardir. Antibiyotik direnci de bunun bir örnegidir.

  
  Belirli bir antibiyotige karsi direnç, söz konusu antibiyotigin tedavi dozunda dirençli bakterileri öldüremedigini veya çogalmalarina engel olamadigini ifade etmektedir.

  
  Antibiyotik direncine sahip bakteriler antibiyotik varliginda, dirençli olmayan bakterilere göre avantaj saglar ve bunun bir neticesi olarak belirli bir süre sonra ortamdaki bakterilerin çogu o antibiyotiklere karsi direnç sahibi olur. Ayrica, bakteriler dirence neden olan genetik yapilari farkli bakteri türlerine de aktarabilir, bu da antibiyotik direncinin bakteriler arasinda yayginlasmasina önemli katki saglar.

  
  Dirençli bakterilerin neden oldugu hastaliklar, özellikle de yogun bakim ortaminda ve bagisiklik sistemi zayiflamis hastalarda ciddi bir saglik tehdidi olusturmaktadir. Dirençli bakterilerin neden oldugu bu hastaliklar, tedaviye dirençli olup, hastanede yatis sürelerinin uzamasina ve bununla ilgili komplikasyonlarin gelismesine, ölüm ve hastaliga yakalanma oranlarinda artisa neden olmaktadirlar.

  
  Antibiyotik direncinin önüne geçilmemesi durumunda gelecekte bizi bekleyen tehlike ise bundan çok daha büyüktür. Öyle ki, yakin gelecekte enfeksiyon hastaliklarinin tedavisinde antibiyotikler tamamen etkisiz hale gelebilir ve basit yara enfeksiyonlari ölümle sonuçlanabilir.

•  Mücadeleye Nereden Baslamaliyiz?
  
  Gelecek hepimizin gelecegi olduguna göre gelecegin sorumlulugu da hepimizin olmalidir. Antibiyotik direnciyle mücadelede antibiyotikleri reçeteleyen, satan, kullanan, üreten, pazarlayan ve bu süreçleri denetleyen, düzenleyen herkes; her insan, her kurum büyük bir sorumluluk tasimaktadir.

   

  
  •  Antibiyotik direnciyle mücadelede ilk adim tasidigimiz sorumlulugun bilincine varmak ve bu bilincin toplumda yayginlasmasina aracilik etmektir.

  
  •  Gereksiz antibiyotik kullanimindan kaçinmak

  
  •  Hekim tarafindan reçetelenen antibiyotiklerin dogru kullanimi:

  
  Hasta, hastaliginin ne oldugunu, tedavi amaçli olarak kendisine reçete edilen antibiyotik ilacin ismini, bu ilaci neden kullanmak durumunda oldugunu, ilaci nasil kullanmasi gerektigini (günde kaç kere, günün hangi saatlerinde, yemeklerden önce/sonra, kaç gün süreyle), ilacin diger ilaçlarla ve hastanin mevcut saglik durumuyla nasil etkilestigini ve ilaç tedavisiyle ilgili olarak hangi durumlarda hekime tekrar danismasi gerektigini hekimine ve eczacisina sorarak ögrenmekten ve hekiminin ve eczacisinin tavsiyelerine uymaktan sorumludur.

  
  Sadece bu temel gerekliliklerin yerine getirilmesiyle antibiyotik direncinin yayilmasini durdurabilir ve antibiyotiklerin sagladigi avantajlardan faydalanmaya devam edebiliriz. Haydi, sorumlu davranmaya bugünden baslayalim, unutmayalim sevgi sorumluluk gerektirir.

• Enfeksiyon hastaliklari, halk sagligi açisindan önemli ve uygun antimikrobik tedaviyle basarinin saglandigi bir alandir. Bununla birlikte gerek toplumda gerekse hastanede kazanilan enfeksiyon hastaliklari akilci olmayan antimikrobiyal tedavilerin kullanilmasi sonucu tedavi edilememekte ve belki de hasta kaybedilmektedir. Uygun antimikrobiyal tedavi; sag kalim, komplikasyon ve kroniklesmenin önlenmesi, hastalik siddet ve süresinin kisaltilmasi açisindan önemlidir.

• • Antibiyotikler yalnizca bakteriler için etkilidir, virüslere bagli enfeksiyonlari tedavi edemez.
  • Antibiyotik ates düsürmez, sadece uygun ve doz ve sekillerde kullanilan antibiyotik, hastaligin kaynagi olan enfeksiyonu ortadan kaldirdigi için ates düser.
  • Soguk alginligi ve grip çogunlukla kendi kendine iyilesebilen hastaliklardir. Antibiyotik alimi gerekmez.
  • Antibiyotik, sizin grip ve soguk alginligini atlatmaniza yardimci olmaz.
  • Antibiyotik agriyi dindirmez, burun akintisini, öksürügü hafifletmez.
  • Antibiyotik, grip ve soguk alginliginin baskalarina geçisine engel olmaz.
  • Hekim önerisi olmadan kullandigimiz antibiyotigin etkisi olmayacagi gibi, yaygin ve yanlis kullanildiginda hizla direnç gelisir.
  • Antibiyotiklere karsi direnç gelistiginde, esas etki bekledigimiz bakterilerin neden oldugu enfeksiyonlarin tedavisinde bu antibiyotikler etkili olamaz.

  
  Her antibiyotik her hastalikta kullanilmaz.

• • Antibiyotiklerin, bazi bakterilerin sebep oldugu enfeksiyonlarin tedavisinde kullanilan bakterileri öldüren ve/veya üremesini durduran ilaçlar oldugunu;
  •  Virüslere bagli enfeksiyonlari tedavi edemedigini, grip ve soguk alginligi gibi hastaliklarda antibiyotigin yerinin olmadigini, iyi bir bagisiklik sisteminin bu tür hastaliklari yenebilecegini;
  • Antibiyotigin atesi düsürmedigini, agriyi dindirmedigini;
  • Her antibiyotigin her hastalikta kullanilamayacagini;
  • Antibiyotik dozunun yetersiz veya asiri olmasinin yani sira doz araliklarinin uygunsuz olmasinin da antibiyotik direncine yol açtigini;
  • Antibiyotige duyarli bakterilerin antibiyotige maruz kaldiklarinda öldükleri halde, dirençli bakterilerin büyümeye ve çogalmaya devam edebildigini, bu dirençli bakterilerin toplumda hizla yayilarak diger insanlarda enfeksiyonlara neden olabildigini;
  • Uygunsuz antibiyotik kullaniminin, antibiyotiklere karsi direnci artirdigini ve antibiyotik kullanimi gerektiginde yetersiz kalindigini;
  • Artan antibiyotik direncinin günümüzde ve gelecekte antibiyotiklerin etkinligini tehdit ettigini;
  • Etkili antibiyotikler olmadan yogun bakim, organ nakli, kanser kemoterapisi, yeni dogan bebeklerin bakimi veya kalça ya da diz protezi ameliyati gibi yaygin cerrahi islemlerin uygulanmasinin mümkün olamayacagini;
  • Ülkemizde antibiyotiklerin, en çok kullanilan ilaçlar içerisinde oldugunu ve ne yazik ki bunlarin önemli bir kisminin gereksiz ya da yanlis kullanildigini;
  • Bugün dirençli bakterilerin  neden oldugu enfeksiyon hastaliklarinin  dünyada ve ülkemizde insanligi tehdit eden ciddi bir sorun haline geldigini;
  • Bazi ülkelerde dogru antibiyotik tedavisinden yoksun olan insanlarin hayatlarini kaybettigini ve uygunsuz kullanimdan kaynakli antibiyotik direncinin her kitada endise yaratmaya devam ettigini;
  • Antimikrobiyal direncin yüksek oldugu ülkelere seyahatte bulunan yolcularin, dirençli bakteriler tarafindan kolonize ve enfekte olmus olmus sekilde geri dönerek ülkelerine bunu yaydigini;
  • Eger antibiyotik kullanimi kontrol altina alinamazsa kolaylikla tedavi edilebilecek bir enfeksiyon hastaliginin bile, direnç nedeniyle ölümcül olabilecegini, insanligin antibiyotik öncesi çaga geri dönmek durumu ile karsi karsiya kalacagini;
  • Dünya SAglik Örgütü’nün, toplumlari büyük tehlikelerin bekledigi konusunda uyardigini ve antibiyotik direncinin artik küresel bir tehdit olusturdugunu ilan ettigini;
  • Etkinligi bilinen bir antibiyotik yerine, yeni olan ve etkinligi iyi bilinmeyen bir antibiyotigin seçilmesinin, ayni etkinlikte daha ucuz antibiyotik varken pahali antibiyotigin seçilmesinin, gerekli olmadigi halde birden fazla antibiyotigin kullanilmasinin da uygunsuz antibiyotik kullanimi oldugunu;
  • Uygunsuz antibiyotik kullaniminin önemli sonucu olarak; dirençli mikroorganizmalarin vücut florasina hakim olacagini ve buna bagli enfeksiyon seyrinde, hastanede kalis süresinde ve hastaliga bagli ölüm oranlarinda artis olacagini;
  • Antibiyotik kullanimiyla ishal gibi yan etkilerin görülebilecegini;
  • Hekim önerisi ve eczaci danismanligi olmadan kullanilan antibiyotiklerin, sonu ölümlere varabilecek ciddi saglik sorunlarina yol açabilecegini;
  • Birine iyi gelen antibiyotigin baskasina zarar verebilecegini;
  • Kisinin daha önceki bir hastalikta kullandigi antibiyotigin, tekrar benzer hastaliga yakalansa bile etkili olamayabilecegini;
  • Gereksiz kullanilan her ilaç gibi gereksiz antibiyotik kullanimiyla da istenmeyen yan etkilerin görülebilecegini;
  • Önemli bir halk sagligi sorunu olan, uygunsuz antibiyotik kullaniminin diger zararlarinin yani sira ekonomik ve sosyal maliyetin artisina neden oldugunu;
  • 2011 yilinda Türkiye’de “Ilaç Takip Sistemi (ITS)’nden alinan verilere göre eczanelerden satisi yapilan toplam 1.277.367.512 kutu ilacin %16,11 sinin Sistemik Antienfektif ilaçlardan olustugunu;
  • Hekimlerinin reçetelerinin izlenmesi, degerlendirilmesi ve kendilerine geri bildirim verilebilmesine imkan veren “Reçete Bilgi Sistemi (RBS)” verilerine göre 2011 yilinda birinci basamaktaki aile hekimlerinin düzenlemis olduklari 129.953.746 reçetenin %34,94’ünün antibiyotik içerdigini;
  • “Reçete Bilgi Sistemi (RBS)” verilerine göre 2011 yilinda birinci basamaktaki aile hekimlerinin düzenlenmis oldugu reçeteler degerlendirildiginde; toplam 439.539.673 kutu ilacin reçete edildigi ve bunun %12,71 oraniyla 55.878.010 kutusun antibiyotiklerden olustugunu;

• Akilci Antibiyotik Kullanimi Antibiyotiklerin akilci kullanimi, öncelikle gereksiz antibiyotik kullanimini en aza indirmeyi ve genel olarak her alanda (insanlarda, veteriner hekimlikte, tarim, hayvancilik, tekstil vb. sektörlerde) antibiyotik kullanimini azaltmayi ve bu sayede dogada bulunan antibiyotik miktarini kontrol altina almayi gerektirmektedir. Bunlar arasinda, antibiyotiklerin insanlarda tedavi amaciyla uygulanmasinin akilci olarak gerçeklestirilmesi kisa vadede, diger antibiyotik kullanimlarinin kontrol altina alinmasindan daha büyük bir etki ortaya çikartabilmesi açisindan özellikle önemlidir. 
  
  Akilci antibiyotik uygulamasi, antibiyotik tedavisinin gerektigi durumlarda hastanin bireysel özellikleri göz önünde bulundurularak dogru antibiyotigin uygun dozda ve dogru uygulama yoluyla, uygun tedavi süresi boyunca gerçeklestirilmesini gerektirir. Burada dikkat edilmesi gereken ilk husus, antibiyotik kullaniminin gerekliliginin dogru degerlendirilmesi ve hastalarin bu konuda bilgilendirilmesidir. 
  
  Bir hasta için planlanan ilaç tedavisinin akilci olmasi için, ilacin etkililiginin, güvenliliginin, maliyetinin ve hastanin klinik durumuyla (yas, allerji hikayesi, böbrek ve karaciger fonksiyonlari, gebelik gibi özel durumlar, diger hastaliklar, yasam tarzi, kullandigi ilaçlar vb. gibi) uygunlugunun degerlendirilmesi, planlanan tedavinin hastaya etkili olarak anlatilmasi ve hastanin tedaviye uyumunun izlenmesi gerekmektedir. Dolayisiyla, akilci ilaç uygulamasi sadece “dogru” reçete yazmayi degil, dogru muayene ve tetkiklerin yapilarak dogru taniyi koymayi, hastayla etkili bir iletisim kurmayi, diger saglik çalisanlariyla isbirliginde bulunabilmeyi ve hastanin tedaviye uyumunun ve tedavinin etkililiginin izlenebilmesini gerektirmektedir.
• Akilci antibiyotik uygulamasi yukarida bahsedilen akilci ilaç uygulamasinin genel gerekliliklerinin hepsini gerektirmenin yaninda, reçetelenen antibiyotigin antibiyotik direnci açisindan ayrica degerlendirilmesini gerektirmektedir. Piyasaya yeni sürülmüs ve dirençli enfeksiyonlarin tedavisi için saklanmasi gereken ilaçlarin gelisigüzel kullanilmasindan kaçinilmasi, buna bir örnek olabilir.
• Dirençli bakterilerin seçilmesini engellemek amaciyla genel bir prensip olarak hastanin enfeksiyon hastaliginin tedavisi, akilci ilaç seçimi için gerekli kriterleri saglayan ilaçlar arasinda etki spektrumu daha dar ve daha uzun zamandir kullanilmakta olan ilaç (öncelikle monoterapi) olarak planlanmalidir. Bununla birlikte enfeksiyon etkenin bilinmedigi ve tedavinin bir an önce ampirik olarak planlanmasi gereken durumlarda genis spektrumlu bir ajan tercih edilir. Benzer sekilde bazi durumlarda antibiyotik direnci gelisimini engellemek için kombine antibiyotik tedavisinin uygulanmasi gerekir. Bu kararlarin akilci olarak verilebilmesi için hekimlerin ulusal ve uluslarasi kurumlarca hazirlanan tedavi kilavuzlarini düzenli olarak takip etmeleri ve bu kilavuzlarla uyumlu reçeteleme davranisi göstermeleri gerekmektedir.
• Antibiyotikler Ne Zaman Kullanilmalidir?
• Enfeksiyon hastaliklari bakteriler, virüsler, funguslar ve parazitler gibi çesitli mikroorganizmalarin neden oldugu hastaliklara verilen isimdir. Enfeksiyon hastaliklarinin tedavisi, diger tüm hastaliklarin tedavileri için de geçerli olmak üzere, ilaçli ve ilaçsiz tedavi olarak ikiye ayrilabilir. Ilaçsiz tedaviler ilaçli tedaviye ek olarak uygulanabilecegi gibi, tek basina da uygulanabilir. Enfeksiyon hastaliklarinda ilaçsiz tedavi uygulamalarinin ana fikri vücudun enfeksiyon hastaliklarina neden olan patojen mikroorganizmalara verdigi cevabin daha etkili olmasinin saglanmasi ve patojen mikroorganizmalarin vücutta yasamasi, çogalmasi ve farkli insanlara bulasarak yayilmasina kolaylik saglayan faktörlerin ortadan kaldirlmasidir. Bu sayede enfeksiyonlarin tedavisi vücudun kendi bagisiklik sistemi tarafindan saglanabilecegi gibi, antimikrobiyallerin etkileri de artirilabilir.
• Enfeksiyon hastaliklarinin ilaçli tedavisi enfeksiyona neden olan mikroorganizmaya göre degisiklik göstermektedir. Örnegin, toplumda yaygin olarak kullanilan antibiyotik ilaçlar sadece bakteriyel enfeksiyonlarin tedavisinde etkilidir. Dolayisiyla, bir hastaligin tedavisinde antibiyotiklerin kullanilmasi için, klinik olarak ve/veya laboratuvar testlerine dayanarak bakteriyel enfeksiyon tanisinin konmasi gerekmektedir. 
  
  Toplum genelinde antibiyotik kullaniminin en sik nedenlerinden birisi olan üst solunu yollari enfeksiyonlarinin büyük bir kismi viral enfeksiyonlara baglidir. Bu hastaliklar genellikle kendi kendini sinirlayan ve doktorun tavsiye ettigi ilaçsiz tedaviye hastanin uyunç göstermesi durumunda herhangi bir komplikasyona neden olmaksizin 7-10 süre içinde tam iyilesme saglanan bir klinik tabloya neden olurlar. Virüslerin neden oldugu enfeksiyon hastaliklarinin tedavisi için antibiyotik kullanimi hastaligin iyilesme sürecini hizlandirmayacagi gibi hastada antibiyotiklere dirençli bakterilerin seçilmesine ve daha sonra bu bakterilerin, hastada veya hastayla temas eden baska insanlarda antibiyotige dirençli bakteriyel enfeksiyon hastaliklarinin gelismesine yol açmasina, neden olabilir. 
  
  Viral enfeksiyonlarin neden oldugu hastalik tablosu klinik olarak bakteriyel enfeksiyon hastaliklarina büyük ölçüde benzerlik gösterdigi için bu taninin sadece hekim tarafindan konulmasi önemlidir. Hekimlerin de bakteriyel enfeksiyon tanisi koyarken ulusal ve uluslarasi tani ve tedavi rehberlerine uyum göstermeleri gerekmektedir. 
  
  Hastalik etkenin bakteriler olduguna karar verilmesi durumunda da, ilaçli tedavinin tek tedavi olmadigi göz önünde bulundurulmali ve ilaçsiz tedaviye gereken özen gösterilmelidir. Bazi bakteriyel enfeksiyonlarin da kendilerine sinirlayan hastalik tablolarina neden oldugu ve dikkatli izlem ve degerlendirmeyle sadece ilaçsiz tedaviyle tedavi edilebilecekleri unutulmamalidir. 
  
  Hastaya antibiyotik tedavisi reçetelenmesi durumunda, bu tedavinin uygun ve yeterli olmasi, hastanin tedaviyi anladigindan emin olunmasi, hastanin tedaviye uyumunun ve tedavinin etkililiginin degerlendirilmesi gerekmektedir.

• • Antibiyotik kullanimi için kanitlanmis bir enfeksiyon varligi sorgulanmalidir.
  • Hekim reçete etmedikçe asla antibiyotik kullanilmamalidir.
  • Antibiyotikleri ne zaman ve nasil kullanilacagi hakkinda daima hekim tavsiyeleri uygulanmalidir.
  • Ilaçlar dogru yoldan, dogru zaman araliklarinda, dogru dozda ve belirtilen süre boyunca kullanilmalidir.
  • Ilacin dogru zamanda alinmasini hatirlatici düzenlemeler yapilmalidir.
  • Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttigi süreden önce sonlandirmamalidir. Aksi halde antibiyotik direnci gelisebilir.
  • Özellikle grip ya da nezle gibi virüslere bagli solunum yolu enfeksiyonlarinda antibiyotiklerin tedavide yeri olmadigini unutulmamalidir.
  • Nezle ve grip için hastaligin ilerlememesi, enfeksiyon etkeninin topluma yayilmamasi için yatak istirahati,  izolasyon, C vitamininden zengin beslenmek ve bol sivi alimi yeterli olabilir.
  • Eger kisinin hastaligi 10 günden fazla sürüyorsa, atesi düsmüyorsa,  komplikasyon gelistiyse doktor kontrolünden geçmesi gerekir ve tedavi tekrar düzenlenmelidir.
  • Kisiler arasi nezle-grip gibi hastaliklarin geçisini önlemek için hijyenik önlemler alinmalidir. Bir mendile hapsirdiktan veya öksürdükten sonra o mendil atilmali, diger nesnelerle ve insanlarla temas etmeden önce eller yikanmalidir. Bilgi dagitin, enfeksiyon degil!
  • Kisi kullandigi antibiyotikten yarar görmüyorsa hekim haberdar edilmelidir.
  • Komsusuna iyi gelen ilacin kisinin kendisine zarar verebilecegi unutulmamalidir. Baskasinin antibiyotigi kullanilmamalidir.
  • Daha önceki bir hastalikta kullanilan antibiyotigin, tekrar benzer hastaliga yakalanilsa bile hekime danismadan kullanilmamasi gerekir.
  • Ilaçlarin hastane ve eczane ortamindan çiktiktan sonra uygun olmayan saklama kosullarinda etkinliginin azalabildigi, hatta zararli etkilerinin ortaya çikabilecegi akilda tutulmalidir.
  • Gebelik, emzirme durumu, kronik hastaliklarin varligi ve baska ilaçlarin kullanimi hekime bildirilerek uygun antibiyotigin seçilmesi saglanmalidir.
  • Artan veya reçetesiz alinmis antibiyotikler yerine her zaman hekimin reçete ettigi antibiyotikler kullanilmalidir.
  • Hekim gerekli görmedikçe, hekimlere antibiyotik yazilmasi konusunda israrci olunmamalidir.

•  Antibiyotikleri doktorunuz önerdiginde, eczaciniza danisarak kullanin.

  Doktorunuz antibiyotik reçetelediginde, tedavi talimatlarini dikkatli bir sekilde takip etmelisiniz. Sadece bu sekilde bütün bakterilerin yok edildigine emin olabilir ve bakteriyel direnç gelisiminin önüne geçebilirsiniz.

  Temel Kurallar:

  1. Doz ve zaman talimatlarina uyun

  Hiçbir zaman ilacinizi almaniz gereken zamani atlamayin ve reçetelenen doza sadik kalin.

  2. Tedaviyi yarida kesmeyin

  Tedaviye basladiktan birkaç gün sonra kendinizi daha iyi hissetseniz bile tedavi sürecinin tamamini devam ettirin. Bakterilerin tamamen yok edilmesi ancak bu sekilde mümkündür.

  3. Arta kalan ilaci saklamayin

  Asla antibiyotiklerden kalanlari kullanmayin.

• Avrupa Antibiyotik Farkindalik Günü, halk sagligini tehdit eden antibiyotik direnci ve akilci antibiyotik kullanimi hakkinda farkindalik olusturmak amaci ile her yil 18 Kasim’da gerçeklestirilen Avrupa Halk Sagligi girisimidir.

  Güncel veriler, Avrupa Birligi çapinda dirençli bakteriler tarafindan enfekte edilen hasta sayisinin arttigini ve antibiyotik direncinin halk sagligi için birincil tehdit haline geldigini göstermektedir.

  Dirençli bakterilerin gelismesinin durdurulmasi ve antibiyotiklerin gelecek nesillerde etkinliginin sürdürülebilmesi için tek çare antibiyotiklerin akilci kullanimidir.

• Amerika’da yayinlanan “Newsweek” dergisi, 18 Ekim 2013 tarihli kapak sayfasinda antibiyotiklerin asiri kullanimina bagli olarak tedavi edilemeyen süper mikroplarin dünya genelinde yayilmaya basladigina deginerek “Ilaçlar Ise Yaramiyor” basligini kullanmistir.

  CDC’nin (U.S. Centers for Disease Control and Prevention) yaptigi açiklamaya göre, Amerika’da her yil 2 milyondan fazla insan en güvenli ve etkili antibiyotikleri kapsayan genis spektrumlu direnç tasiyan bakterilerle enfekte olmakta ve bu hastalarin en az 23 bini hayatini kaybetmektedir.

  Tibbi uzmanlar Amerika’da insanlar tarafindan tüketilen antibiyotiklerin en az yarisinin gereksiz oldugunu belirtmektedir. Içinde bulunulan durumla ilgili olarak George Washington Üniversitesi’nden Prof. Dr. Lance Price, halk sagligi açisindan bugüne dek karsilasilan en agir tehditlerden biri ile karsi karsiya olundugunu ve eskiden tedavi edilebilen enfeksiyonlardan insanlarin ölebilecegi bir döneme girildigini belirtmistir. Habere dair ayrintili bilgiye linkten ulasabilirsiniz.